Posted on: 11 września 2023
Czy kierunek „Terapia Artystyczna” i specjalność „Arteterapia” jest nowym kierunkiem czy specjalnością na studiach wyższych?
I tak i nie. Pisałam o kształceniu w ramach arteterapii w 2012 r. czyli już 10 lat temu. Ale wówczas arteterapia funkcjonowała jako specjalność bądź jako kierunek na studiach podyplomowych. Od tego czasu wiele się zmieniło.
Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości jako pierwsza uczelnia w Polsce otrzymała zgodę ministra na prowadzenie studiów licencjackich na kierunku „Terapia artystyczna” i specjalność „Arteterapia”. Jest to kierunek praktyczny, przyporządkowany do obszaru nauk o zdrowiu.
Czy to jest kierunek dla osób, które stawiają pierwsze kroki w arteterapii czy raczej do osób mających już doświadczenie? Jaka jest dojrzałość do studiowania na tym kierunku przez studentów?
Moje doświadczenie wskazuje, że znacznie lepiej radzą sobie studenci, dla których arteterapia jest kolejnym (drugim) kierunkiem studiów. Wynika to nie tylko z wiedzy, ale dojrzałości jako takiej. Zazwyczaj starsi studenci uzupełniają swoją wiedzę i praktykę uczestnictwem w różnych szkoleniach czasem także certyfikowanych. Młodsi studenci brak życiowej dojrzałości i doświadczenia mogą nadrabiać wiedzą książkową, ale zazwyczaj tego nie robią. Na GWSP mamy większość „starszych” studentów lub/i tych, którzy studiują już kolejny kierunek.
Jak wyglądają zajęcia na kierunku/specjalności arteterapia ?
Zajęcia mają charakter praktyczny, warsztatowy. Opierają się o wiedzę interdyscyplinarną. Dają możliwość nabycia zarówno umiejętności artystycznych (dających możliwość poznania rzemiosła), jak i nabycia wiedzy i umiejętności z zakresu zagadnień psychologicznych, pedagogicznych, jak i z obszaru nauk o zdrowiu – rehabilitacyjnych (torujących drogę do terapii). Zdobywanie tych umiejętności – wg mnie – powinno być w równowadze. Są równie istotne.
Z jakimi zagadnieniami studenci mają największe problemy?
Wydaje mi się, że muszą włożyć dużo pracy w zdobywanie wiedzy psychologicznej, pedagogicznej, psychopatologicznej, a następnie połączyć ją z działaniami artystycznymi dla innych osób. Można przedstawić to w trzech etapach: przygotowanie terapii, działania artystyczne, klient. Na którymś z tych etapów napotykają trudności: albo w połączeniu terapii ze sztuką, albo zmianie perspektywy z własnej na perspektywę klienta.
Czy zajęcia prowadzone są przez praktyków z danej dziedziny?
Myślę, że tu nie ma innej możliwości. Potrzebne są osoby z doświadczeniem, stale praktykujące i współdziałające tzn. artyści z terapeutami i terapeuci z artystami.
Uczymy studentów i sami pracujemy w zespole interdyscyplinanym: są wśród nas artyści, arteterapeuci, lekarze, psychoterapeuci, pedagodzy, muzycy, aktorzy i inni terapeuci.
Jakie wyzwania na rynku czekają na studentów kierunku/specjalności w najbliższym czasie?
Myślę, że największym wyzwaniem jest formalne uznanie zawodu arteterapeuty. Niebezpieczeństwem może być przypisanie nazwy arteterapia działaniom artystycznym, które nie są terapią.
Jak wyglądają zajęcia praktyczne? Czy mogą doskonalić się podczas dodatkowych kursów i szkoleń rekomendowanych przez prowadzącego/praktyka/uczelnię?
Wydaje się rzeczą konieczną stałe doskonalenie zawodowe i uczestnictwo w kursach, szkoleniach, studiach – tak (psycho)terapeutycznych, jak i artystycznych. Uczelnia poleca studentom ciekawe wydarzenia, organizuje warsztaty pozaprogramowe i na swojej platformie edukacyjnej zamieszcza warte przeczytania publikacje czy warte uczestniczenia kursy, warsztaty czy konferencje i inne wartościowe – a punktu widzenia edukacyjnego – materiały.
W jakich profesjach student znajdzie pracę po ukończeniu kierunku/specjalności?
Formalnie, jedynym miejscem są placówki służby zdrowia (tam arteterapia i muzykoterapia jest w wykazie zawodów paramedycznych). Tu właśnie przydatny jest ów drugi kierunek studiów, bo arteterapię można wykorzystać w praktyce psychologicznej, pedagogicznej – zwłaszcza w pedagogice specjalnej, w fizjoterapii, kończący karierę tancerze (zwłaszcza klasyczni, baletowi) próbują swoich sił w choreoterapii.
Na uczelni uczymy jednak studentów zakładać własną działalność arteterapeutyczną i podejmować pracę w zespole interdyscyplinarnym z innymi terapeutami, jak lekarze, naturoterapeuci, psychoterapeuci czy rehabilitanci – na oddziałach szpitalnych, w sanatoriach, ośrodkach wsparcia dziennego, świetlicach socjoterapeutycznych, ośrodkach integracyjnych i innych placówkach prowadzących arteterapię.
Jak studenci wykorzystują wiedzę zdobytą podczas studiów w szybko zmieniających się warunkach rynkowych?
To już raczej pytanie do studentów.
Czy wiedza i doświadczenie zdobyte podczas studiów będą aktualne po obronieniu dyplomu?
Uważam, że główną funkcją studiów jest nie tyle wyposażenie studenta w gotowy pakiet wiedzy i umiejętność, bo ten wcześniej czy później wyczerpie się. Ale studia to przede wszystkim spotkania z osobami, których w innych okolicznościach trudno byłoby spotkać oraz nabywanie umiejętności samodzielnego zdobywania informacji, a przede wszystkim SELEKCJONOWANIA ich, WARTOŚCIOWANIA stosownie do określonych kryteriów – świadomość tych kryteriów jest kluczowa.
Czy kierunek wymaga kreatywności od prowadzącego i studenta?
Zdecydowanie tak.
Czy arteterapia jest kierunkiem przyszłościowym w Polsce?
Bardzo bym chciała. Cieszyłabym się jednak i z elitarności tego kierunku. Wiadomo, że nawet przy dużym zapotrzebowaniu na terapeutów, arteterapeuci stanowią tylko małą część takiej grupy zawodowej. Ale czy powinno być ich dużo? Ilość albo jakość. Ja wybieram jakość.
Dziękujemy Pani Doktor za udzielony wywiad i ważne słowa – szczególnie dla tych, którzy dopiero wybierają ścieżkę terapeuty.
Jeśli zastanawiasz się nad wyborem Uczelni, zapraszamy – studiuj Arteterapię, Naturoterapię lub Psychoedukację w terapii w GWSP Chorzów.
Czekamy na Ciebie 😉
Górnośląska Wyższa Szkoła
Przedsiębiorczości im. Karola Goduli
ul. Racławicka 23,
41-506 Chorzów
Tel. 32 349 48 00
Fax 32 349 48 01
E-mail: gwsp@gwsp.edu.pl